ISIM MUSYTAQ ( إِسْمُ الْمُشْتَقُّ )
Isim Musytaq atau Isim Terbitan ialah Isim-Isim yang diambil (terjadi) daripada perkataan Masdar dan mempunyai tujuh bab, iaitu:-
1. Ism Faa'il ( إِسْمُ الْفَاعِلِ ) iaitu Katanama Pembuat, samada orang atau benda yang mengerjakan pekerjaan itu; seperti:-
Yang menjadikan | جَاعِلٌ |
Yang mengeluarkan | مُحْرِجٌ |
Yang membenarkan | مُصَدِّقٌ |
2. Sifat Musyabbahah ( الصِّفَةُالْمُشَابَّهَةُ ) iaitu Rupa atau sifat yang tetap pada orang atau benda yang maknanya juga seperti Ism Faa'il; seperti:-
Yang baik (bagus) | حَسَنٌ |
Yang bersih | طَاهِرٌ |
Yang besar (agong) | عَظِيْمٌ |
3. Sighatul Mubaalaghah ( صِيْغَةُالْمُبَآلَغَةِ ) iaitu Bentuk Ism Faa'il yang menunjukkan atau mengandungi erti "banyak"; seperti:-
Yang Amat Pengasih | رَحِيْمٌ |
Yang banyak menerima taubat | تَوَّابٌ |
Yang banyak kufur | كَفُوْرٌ |
4. Ism Maf'ul ( إِسْمُ الْمَفْعُوْلِ ) iaitu Nama yang dibuat, samada orang atau benda, yang dikerjakan itu; seperti:-
Yang dikenal (terkenal) | مَعْرُوْفٌ |
Yang di muliakan (termulia) | مُكْرَمٌ |
Yang di haramkan | مُحَرَّمٌ |
5. Ism Tafdhil ( إِسْمُ التَّفْضِيْلِ ) iaitu Nama yang menunjukkan lebih dari yang lain, iaitu antara dua benda yang sama sifatnya; seperti:-
Lebih banyak | أَكْثَرٌ |
Lebih sangat | أَشَدٌّ |
Lebih hampir (dekat) | أَقْرَبٌ |
6a. Ism Zaman ( إِسْمُ الزَّمَانِ ) iaitu Katanama yang menunjukkan masa atau bila pekerjaan itu berlaku.
6b. Ism Makan ( إِسْمُ الْمَكَانِ ) iaitu Katanama yang menunjukkan tempat dimana pekerjaan itu berlaku.
Kedua-dua Ism Zaman dan Ism Makan ini mempunyai wazan yang serupa, iaitu:-
masa/tempat minum | مَشْرَبٌ |
masa/tempat bersujud | مَسْجِدٌ |
masa/tempat mandi | مُغْتَسَلٌ |
7. Ism Alat ( إِسْمُ اْلآلَةِ ) iaitu Katanama yang menunjukkan kepada alat yang digunakan untuk pekerjaan itu; seperti:-
alat membuka | مِفْتَحٌ / مِفْتَاحٌ |
kunci | مِقْلَدٌ |
kikir (besi) | مِبْرَدٌ |
No comments:
Post a Comment